Çürüme, aşınma gibi çeşitli sebeplerle yapısı bozulan dişlere yapılan diş dolgusu, işlem sırasında kullanılan malzemelere göre farklı çeşitlerde karşınıza çıkabilir.
Diş; çeşitli sebeplerle çürüyebilen, kırılabilen veya aşınabilen yapıdadır. Bu aşınmalar hem estetik açıdan hem de sağlık açısından çeşitli problemleri beraberinde getirir. Diş dolgusu, bu problemleri ortadan kaldırmak için uygulanan bir yöntemdir. Diş dolgusuyla dişinizin kurtarılması amaçlanır. Doktorlar dişin durumuna göre dolgu malzemesi kullanarak doldurma işlemini yaparlar. Bu işlem sonucunda dişinizde oluşan çürükler ve aşınmış dokular temizlenir.
Kırılan, aşınan veya çürüyen dişleri kurtarmak, onların daha kötü bir duruma gelmesini engellemek ve dişe daha estetik bir görünüm kazandırmak gibi sebeplerle diş hekimlerinin uyguladığı işleme diş dolgusu denir. Diş dolgusu, diş hekimliğinin neredeyse ilk zamanlarından beri uygulanan bir işlemdir. Bu işlem sayesinde bozuk dokular dişlerden uzaklaştırılır ve dişlerde daha temiz ve sağlıklı bir görünüm oluşturulur.
Diş dolgusu amalgam malzemeden yapılırsa gri, kompozitten yapılırsa beyaz, altından yapılırsa sarı bir renge sahip olur. Tedavi edilecek dişin ağızda bulunduğu yere ve durumuna göre diş hekimleri bu materyallerden uygun olanını dolgu işlemi sırasında kullanır.
Dişlerin restore edilmesi olarak da adlandırılabilecek olan bu işlem, hem diş estetiği hem de çiğneme fonksiyonunun verimliliği için önemlidir.
Diş dolguları yapıldıkları malzemelere göre farklı çeşitlerle karşınıza çıkar. Bunlar; estetik dolgu olarak bilinen beyaz ve porselen dolgular, amalgam dolgular ve diğer dolgu çeşitleri arasında yer alan altın ve cam dolgulardır.
Renk bozukluklarında, çürüyen dişlerin tedavisinde, kırılan dişleri onarmada tercih edilen estetik dolgu; beyaz dolgu ve porselen dolgu olmak üzere iki şekilde yapılır.
Beyaz dolgu veya diğer adıyla kompozit dolgu, kompozit malzemesi kullanılarak yapılan dolguya verilen isimdir. Bu dolgu işleminin yapımında ilk olarak dişteki çürükler, kırık ve bozulmuş dokular temizlenir. Temizleme işleminin ardından ışınlar aracılığıyla dişteki boşluk doldurulur. Ardından diş ve kompozit malzeme birbirine sabitlenir ve cilalama işlemine geçilir.
Estetik dolgular içerisinde yer alan porselen dolgu, porselen malzemesi kullanılarak yapılan dolguya verilen isimdir. Porselen dolgu genellikle kompozit dolgudan dolayı meydana gelebilen bazı bozulmaların tedavisinde ve düzeltilmesinde kullanılır. Aynı zamanda ön dişlerde meydana gelen sorunların çözülmesinde de tercih edilebilir.
Çok eski zamanlardan beri kullanılan amalgam dolgu, gümüş dolgu veya gri dolgu şeklinde de bilinir. Amalgam dolgunun malzemesi belli bir oranda kullanılan cıvadır. Dayanıklı olmasıyla bilinen amalgam dolgu içerisinde bakır ve çinko gibi malzemeler de bulunur. Yiyeceklere karşı dayanıklı olan ve kullanıma bağlı olarak değişse de ortalama olarak beş yıl ömrü bulunan amalgam dolgular, içeriğindeki cıvanın toksik olması sebebiyle son zamanlarda pek fazla tercih edilmemektedir. Amalgam dolgu, genellikle arkada yer alan dişlere uygulanır ve diş minesinin siyah bir görünüm kazanmasına neden olur.
Diş dolgu çeşitleri arasında farklı malzemelerin kullanımına bağlı olarak farklı çeşitler vardır. Bunlardan biri altın dolgudur. Diğer dolgu materyalleri içerisine altın malzemesi katılarak yapılan altın dolgu, ortalama olarak 7 yıla kadar dayanıklıdır. Bu süre kullanıma göre uzayıp kısalabilmektedir. İki kez uygulanarak yapılan altın dolgu, malzemesinin fiyatının fazla olması sebebiyle her hasta tarafından tercih edilemeyebilir.
Bu malzemelerin yanı sıra cam dolgu da diş dolgu malzemesi olarak kullanılır. Diğer bir dolgu çeşidi ise kalıcı dolgu olarak bilinir. Çeşitli malzemelerle yapılan bu dolgu, daha kalıcı ve uzun ömürlü olması sebebiyle tercih edilir.
Öncelikle doktorunuz dişinizin durumunu inceler. Dişlerinizdeki renk değişimleri, röntgen görüntüleri, çürükler bu aşamada tespit edilir. Aynı zamanda dişte meydana gelen kırıklar ve çatlaklar da belirlenir. Doktorunuz eğer gerekiyorsa size dolgu işleminin yapılması gerektiğini belirtir.
Dolgu işlemi için öncelikle dişinizin olduğu bölge anestezi yardımıyla uyuşturulur. Bu hem sizin daha rahat ve acısız bir operasyon geçirmenizi sağlar hem de doktorunuzun işlemi daha rahat yapmasına olanak tanır. Daha kısa süreli ve zahmetsiz dolgu operasyonlarında anesteziye gerek duyulmayabilir.
Dişinizin olduğu bölge uyuştuktan sonra doktorunuz çürükleri, kırıkları ve çatlakları temizleyerek, bozuk ve yıpranmış dokuları ortadan kaldırarak dolgu işlemine başlar. Işın cihazı yardımıyla dişinizde meydana gelmiş olan boşluk doldurulur. Ardından dolgu ile dişinizin bütünleşmesi sağlanır. Çeşitli cilalama işlemlerinden sonra diş dolgusu işleminin sonuna gelinir.
Diş dolgusu işleminden sonra anestezinin etkisi birkaç saat daha devam eder. Bu aşamada bazı doktorlar yemek yenmemesi ve su içilmemesi gerektiğini söyleyebilir. Bunun nedeni dolgunun dişle tam bütünleşmemesi ve lokmalar nedeniyle yapıda bozuklukların meydana gelebilecek olmasıdır.
Anestezinin etkisi geçtikten sonra hafif bir ağrı hissedilebilir. Çoğu hasta hiç ağrı hissetmediğini de söyler. Birkaç gün boyunca dişte hassasiyet görülebilir.
Diş dolgusundan sonra ilk birkaç gün sert yiyecekler tüketilirken dikkat edilmesi ve dolgulu dişle yiyeceklerin parçalanmaması gerekebilir. Diş fırçalama sırasında yumuşak diş fırçaları ve hassas diş macunları tercih edilebilir.
Diş dolguları sert yiyeceklerin çiğnenmesi, yanlış diş fırçalama uygulamaları ve dolgunun süresinin dolması gibi çeşitli sebeplerle düşebilir. Diş dolgusunun dişe tam tutunamaması da dolgu düşmesi sebebidir.
Bu gibi durumlarda ilk olarak doktorunuza danışmalı ve gereken tedaviyi uygulamasını talep etmelisiniz. Diş dolgusunun olduğu bölgeye sert, sivri uçlu cisimlerle müdahale etmemeli ve yiyecekleri o bölgeyle ısırmamaya özen göstermelisiniz.
Dişlerinizde oluşabilecek çürüklerin, kırıkların ve diğer rahatsızlıkların önüne geçmek için dişlerinizi düzenli olarak Signal diş macunları ve Signal diş fırçaları kullanarak fırçalayabilirsiniz.